Η αυθεντικότητα είναι βασική αρχή στην επικοινωνία, καθώς επηρεάζει το πώς αντιλαμβανόμαστε την ταυτότητα και την αξιοπιστία ενός ατόμου. Στη διερμηνεία νοηματικής γλώσσας, η αυθεντικότητα αφορά την πιστή απόδοση του γλωσσικού μηνύματος, διασφαλίζοντας την ακριβή μεταφορά του ύφους, των συναισθημάτων και των προθέσεων του ομιλητή. Οι διερμηνείς λειτουργούν ως γέφυρα επικοινωνίας μεταξύ Κωφών και ακουόντων, μεταφέροντας όχι μόνο το λεκτικό περιεχόμενο αλλά και τα πολιτισμικά και συναισθηματικά στοιχεία της γλώσσας. Η πρόκληση τους έγκειται στο να διατηρούν αυτά τα στοιχεία αναλλοίωτα, ώστε να εξασφαλίζεται η αυθεντική μετάδοση του μηνύματος (Bucholtz & Hall, 2005).
Αυθεντικότητα και Διερμηνεία
Η διερμηνεία νοηματικής γλώσσας δεν είναι απλή μετάφραση από μία γλώσσα σε μια άλλη. Πρόκειται για μια σύνθετη διαδικασία, στην οποία ο διερμηνέας καλείται να αποδώσει τον ρυθμό, τον τόνο, την έμφαση και τις συναισθηματικές αποχρώσεις του μηνύματος. Εάν ένας διερμηνέας αλλάξει έστω και λίγο τον τρόπο έκφρασης, αυτό μπορεί να επηρεάσει την αυθεντικότητα και την αξιοπιστία του ομιλητή στα μάτια του ακροατηρίου (Davidson, 2000).
Η γλώσσα του σώματος, οι εκφράσεις του προσώπου και η χρήση του χώρου είναι στοιχεία αναπόσπαστα της νοηματικής γλώσσας και συμβάλλουν στην πλήρη απόδοση του μηνύματος. Η ικανότητα του διερμηνέα να μεταφέρει αυτούς τους παράγοντες με ακρίβεια είναι κρίσιμη για τη διατήρηση της αυθεντικότητας του ομιλητή.
Δεοντολογία και Επαγγελματισμός
Η δεοντολογία στη διερμηνεία νοηματικής γλώσσας απαιτεί από τους επαγγελματίες να τηρούν συγκεκριμένα πρότυπα:
- Επαγγελματισμός: Οι διερμηνείς οφείλουν να είναι ακριβείς και να αποδίδουν με σαφήνεια το μήνυμα χωρίς προσθήκες ή παραλείψεις.
- Ουδετερότητα: Αν και η ουδετερότητα είναι βασική αρχή, η υπερβολική αποστασιοποίηση μπορεί να κλονίσει την αυθεντικότητα του μηνύματος. Αν ο διερμηνέας δεν αποδώσει επαρκώς το ύφος ή τη συναισθηματική φόρτιση του ομιλητή, το μήνυμα μπορεί να χάσει την πραγματολογική του δύναμη.
- Ακρίβεια: Η αλλοίωση του ύφους ή η αφαίρεση «άβολων» στοιχείων μπορεί να διαστρεβλώσει την πρόθεση του ομιλητή και να αλλοιώσει τα λεγόμενά του.
Κοινωνικές Νόρμες και Προκλήσεις
Οι κοινωνικές και πολιτισμικές αντιλήψεις επηρεάζουν την κατανόηση της αυθεντικότητας στη διερμηνεία. Σε ορισμένες κοινωνίες, η αυθεντικότητα συνδέεται άμεσα με την προφορική επικοινωνία και τη ρητορική ικανότητα, γεγονός που μπορεί να δυσκολέψει την αποδοχή της νοηματικής γλώσσας ως ισότιμης μορφής έκφρασης. Αυτό δημιουργεί προκλήσεις τόσο για τους Κωφούς όσο και για τους διερμηνείς, οι οποίοι συχνά καλούνται να προσαρμόσουν τον τρόπο απόδοσης του μηνύματος για να ταιριάξει στις προσδοκίες των ακροατών (Tannen, 2007).
Παραδείγματα όπου η αυθεντικότητα επηρεάζεται:
- Διατήρηση της Αυθεντικότητας: Σε μια δικαστική υπόθεση, ένας διερμηνέας αποδίδει με ακρίβεια την ένταση και τη συναισθηματική φόρτιση του ομιλητή, διασφαλίζοντας ότι το μήνυμα παραμένει αναλλοίωτο.
- Αλλοίωση του Μηνύματος: Σε ένα τηλεοπτικό δελτίο ειδήσεων, ένας διερμηνέας αποφεύγει να αποδώσει το ύφος θυμού ή ειρωνείας του ομιλητή, μειώνοντας την πραγματολογική ισχύ του μηνύματος.
Προοπτικές και Βελτίωση
Η διατήρηση της αυθεντικότητας στη διερμηνεία νοηματικής γλώσσας απαιτεί συνεχή εκπαίδευση και επαγγελματική ανάπτυξη. Τα εκπαιδευτικά προγράμματα για διερμηνείς πρέπει να περιλαμβάνουν μαθήματα κοινωνιογλωσσολογίας, πολιτισμικής ευαισθητοποίησης και τεχνικών μεταφοράς συναισθήματος. Οι διερμηνείς πρέπει να είναι ευέλικτοι και ικανοί να προσαρμόζουν την προσέγγισή τους ανάλογα με το πλαίσιο της επικοινωνίας, χωρίς όμως να θυσιάζουν την πιστότητα του μηνύματος (Napier et al., 2019).
Μια αποτελεσματική στρατηγική είναι η ενεργή και συστηματική συμμετοχή των διερμηνέων στην κοινότητα των Κωφών. Αυτό τους επιτρέπει να διευρύνουν το γλωσσικό και πολιτισμικό τους ρεπερτόριο, να κατανοήσουν βαθύτερα τις ανάγκες της κοινότητας και να αποδίδουν με μεγαλύτερη ακρίβεια το νόημα των μηνυμάτων.
Συμπεράσματα
Η αυθεντικότητα αποτελεί βασικό στοιχείο της διερμηνείας νοηματικής γλώσσας, καθώς διασφαλίζει τη σωστή μετάδοση του μηνύματος και την ακριβή εκπροσώπηση του ομιλητή. Οι διερμηνείς έχουν την ευθύνη να μεταφέρουν όχι μόνο τις λέξεις, αλλά και την ουσία και το συναίσθημα του λόγου. Παρά τις προκλήσεις, η επένδυση στην εκπαίδευση, η δεοντολογική προσέγγιση και η ευαισθητοποίηση του κοινού μπορούν να συμβάλουν στη διατήρηση της αυθεντικότητας και στην ενίσχυση της επικοινωνίας μεταξύ των διαφορετικών γλωσσικών κοινοτήτων.
Στάθης Γιώργος
Διερμηνέας Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας
Υπ. Διδάκτωρ Ιονίου Πανεπιστημίου, τμήμα Ξένων γλωσσών, Μετάφρασης & Διερμηνείας
“Αν σου άρεσε το άρθρο, μοιράσου το!”
Βιβλιογραφία
- Bucholtz, M., & Hall, K. (2005). Identity and interaction: A sociocultural linguistic approach. Discourse Studies, 7(4-5), 585-614.
- Davidson, B. (2000). The interpreter as institutional gatekeeper: The social-linguistic role of interpreters in Spanish-English medical discourse. Journal of Sociolinguistics, 4(3), 379-405.
- Napier, J., Young, A., & Oram, R. (2019). Translating policy, translating disability: Interpreting disability rights policies in sign language. International Journal of Translation and Interpretation Studies, 11(1), 35-52.
- Tannen, D. (2007). Talking voices: Repetition, dialogue, and imagery in conversational discourse. Cambridge University Press
