Το έθιμο αυτό είναι πολύ παλαιό, με καταγωγή από την αρχαία εορτή των «Κρονίων», την οποία «εξέλιξαν» οι Φράγκοι, τοποθετώντας ένα νόμισμα ή ένα …φασόλι μέσα στην πίτα, προκειμένου να ανακηρύξουν τον «Βασιλιά της βραδιάς» ή τον «Φασουλοβασιλιά». Υπάρχει όμως και η χριστιανική εκδοχή του εθίμου. Κάποτε στη Καισαρεία της Καππαδοκίας, όταν επίσκοπος ήταν ο Μέγας Βασίλειος,ήλθε να καταλάβει και να λεηλατήσει την πόλη ο Έπαρχος της Καππαδοκίας. Τότε ο Μέγας Βασίλειος ζήτησε από τους πλούσιους της πόλης του να μαζέψουν ότι χρυσαφικά μπορούσαν προκειμένου να τα παραδώσει ως “λύτρα” στον κατακτητή. Πράγματι συγκεντρώθηκαν πολλά τιμαλφή. Κατά την παράδοση, όμως είτε επειδή μετάνιωσε ο έπαρχος, είτε (κατ΄ άλλους) επειδή ο Άγιος Μερκούριος με πλήθος Αγγέλων απομάκρυνε τον στρατό του, ο Έπαρχος δεν κατέκτησε την πόλη. Προκειμένου όμως ο Μέγας Βασίλειος να επιστρέψει τα τιμαλφή στους δικαιούχους και μη γνωρίζοντας σε ποιόν ανήκει τι, έδωσε εντολή να παρασκευαστούν μικροί άρτοι. Μέσα τοποθέτησε τα νομίσματα και τα τιμαλφή και την επομένη του εκκλησιασμού διένειμε τους άρτους στους κατοίκους της πόλης του.
Πηγή: nooz.gr
